چهارشنبه, ۴ فروردين ۱۳۹۵، ۰۳:۱۷ ب.ظ
مراحل اصلی حفظ و مرور آیات قرآن کریم به طور خلاصه
الف) صحت روان خوانی
اطمینان یافتن از صحت روانخوانی با گوش کردن به نوار ترتیل و دقت در خواندن آیات. در این خصوص بهتر است از نوارهای اساتیدی چون منشاوی، خلیل الحصری یا پرهیزکار استفاده گردد.
ب) تقطیع و تقسیم بندی
تقسیم قطعه مورد نظر به قطعات کوچکتر که البته هر چه تعداد این قطعات کمتر باشد بهتر است.
ج) توجه به ارتباط لفظی و معنایی بین کلمات، جملات و آیات و استفاده از آن
در این مرحله موارد زیر انجام پذیرد:
1- ضمن مراجعه به ترجمه و تفسیر آیات موردنظر، ارتباط معنایی بین اجزای یک قطعه در ذهن فرد نقش بندد و حتی المقدور ارتباط الفاظ آیات، مورد بررسی قرار گیرد.
2- پس از توجه به ارتباط لفظی و معنایی، سعی شود تصویر قطعه یا صفحه مورد حفظ نیز به حافظه سپرده شود(اصطلاحاً صفحه مورد نظر عکس برداری شود).
د) تکرار و روانخوانی
مقدار تکرار به قدرت حافظه، میزان آشنایی افراد با زبان عربی و دیگر عوامل بستگی دارد و باید تا آنجا ادامه یابد که فرد، توانایی از حفظ خواندن عبارت یا آیه را در خود بیابد.
هـ) خواندن قطعه از حفظ
مرحله بعد خواندن قطعه از حفظ است و فرد باید کل قطعه را بدون اشتباه و مکث از حفظ تلاوت نماید. شایان ذکر است در صورت بروز اشتباه یا فراموشی، پس از مراجعه به قرآن لازم است قطعه موردنظر از ابتدا و از حفظ خوانده شود و این امر تا آنجا ادامه یابد که حافظ بتواند کل قطعه را صحیح تلاوت نماید.
و) اتصال قطعات
بعد از حفظ هر قطعه لازم است مجموعه محفوظات جدید، از حفظ مورد بازخوانی قرار گیرد؛ تا آنجا که فرد بتواند تمامی آیات روزانه خود را از حفظ بخواند.
ز) مرور در کوتاه مدت
لازم است پس از اتمام حفظ، آیات حفظ شده در همان روز چندین بار از حفظ تکرار شود.
ح) مرور در بلند مدت
در این مرحله لازم است آیاتی که در روزهای گذشته حفظ شده اند، مرور و تثبیت شوند. شایان ذکر است که حتی بهترین حافظان قرآن کریم نیز از این مورد مستثنی نیستند.
ط) پرسش
اطمینان یافتن از صحت روانخوانی با گوش کردن به نوار ترتیل و دقت در خواندن آیات. در این خصوص بهتر است از نوارهای اساتیدی چون منشاوی، خلیل الحصری یا پرهیزکار استفاده گردد.
ب) تقطیع و تقسیم بندی
تقسیم قطعه مورد نظر به قطعات کوچکتر که البته هر چه تعداد این قطعات کمتر باشد بهتر است.
ج) توجه به ارتباط لفظی و معنایی بین کلمات، جملات و آیات و استفاده از آن
در این مرحله موارد زیر انجام پذیرد:
1- ضمن مراجعه به ترجمه و تفسیر آیات موردنظر، ارتباط معنایی بین اجزای یک قطعه در ذهن فرد نقش بندد و حتی المقدور ارتباط الفاظ آیات، مورد بررسی قرار گیرد.
2- پس از توجه به ارتباط لفظی و معنایی، سعی شود تصویر قطعه یا صفحه مورد حفظ نیز به حافظه سپرده شود(اصطلاحاً صفحه مورد نظر عکس برداری شود).
د) تکرار و روانخوانی
مقدار تکرار به قدرت حافظه، میزان آشنایی افراد با زبان عربی و دیگر عوامل بستگی دارد و باید تا آنجا ادامه یابد که فرد، توانایی از حفظ خواندن عبارت یا آیه را در خود بیابد.
هـ) خواندن قطعه از حفظ
مرحله بعد خواندن قطعه از حفظ است و فرد باید کل قطعه را بدون اشتباه و مکث از حفظ تلاوت نماید. شایان ذکر است در صورت بروز اشتباه یا فراموشی، پس از مراجعه به قرآن لازم است قطعه موردنظر از ابتدا و از حفظ خوانده شود و این امر تا آنجا ادامه یابد که حافظ بتواند کل قطعه را صحیح تلاوت نماید.
و) اتصال قطعات
بعد از حفظ هر قطعه لازم است مجموعه محفوظات جدید، از حفظ مورد بازخوانی قرار گیرد؛ تا آنجا که فرد بتواند تمامی آیات روزانه خود را از حفظ بخواند.
ز) مرور در کوتاه مدت
لازم است پس از اتمام حفظ، آیات حفظ شده در همان روز چندین بار از حفظ تکرار شود.
ح) مرور در بلند مدت
در این مرحله لازم است آیاتی که در روزهای گذشته حفظ شده اند، مرور و تثبیت شوند. شایان ذکر است که حتی بهترین حافظان قرآن کریم نیز از این مورد مستثنی نیستند.
ط) پرسش
پس از حفظ و مرور، شخص باید در معرض پرسش و امتحان قرار گیرد و یا به صورت مباحثه با حافظان دیگر به مرور محفوظات بپردازد.
